Có nên mua nhà đất giấy tờ tay? Việc mua bán và chuyển nhượng loại hình này cần lưu ý những gì? Theo dõi ngay chia sẻ từ chúng tôi để có thêm kinh nghiệm.
1. Nhà đất giấy tờ “tay” là gì?
Nhà đất giấy tờ tay là cách gọi khác của hình thức mua bán do 2 bên tự lập, tự ký với nhau. Giấy tờ này không có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền và không đảm bảo tính pháp lý.
2. Lý do nhiều người mua giấy tờ tay
Dù không đảm bảo về pháp luật nhưng các giao dịch mua bán này vẫn diễn ra ở nhiều nơi. Tại sao lại như vậy?
Thứ nhất, do giá bán rẻ hơn rất nhiều so với thị trường
Giá bán của nhà đất giấy tờ tay thường thấp hơn nhiều so với thị trường. Chúng có thể rẻ hơn loại đất có sổ đỏ từ ½ giá. Đó là lý do khiến nhiều người bất chấp rủi ro để sở hữu.
Thứ hai, do người mua quá chủ quan
Nhiều trường hợp mua nhà đất do từ họ hàng, bạn bè hoặc người quen. Với mức giá hời, không ít người dễ dàng chấp thuận bỏ tiền túi ra để đặt cọc. Do quá tin tưởng người giới thiệu mà chủ quan trong việc đòi hỏi giấy tờ nhà đất. Một số khác bị người bán khất lần hoặc lẩn tránh giao giấy tờ với đủ loại lý do.
Hệ quả là việc hoàn thành thủ tục mua bán bị trì hoãn. Người mua chấp nhận mất tiền với loại giao dịch nhà, đất giấy tờ tay không hề đảm bảo.
Thứ ba, mua nhà đất giấy tay do bị lừa đảo
Rất nhiều người mua nhầm nhà hoặc đất ở giấy tờ tay do bị môi giới lừa đảo. Họ thoả thuận ăn chia với người bán tỷ lệ % lớn trong mỗi giao dịch để đưa người mua nhà dính vào bẫy.
Sau khi dẫn khách đi xem nhà và nhận tiền cọc. Người môi giới sẽ hẹn thanh toán tiền mua nhà theo đợt theo tiến độ hoàn thành giấy tờ mua bán, chuyển nhượng. Những lý do xin khất hoặc chậm trễ về thủ tục hành chính tiếp tục được đưa ra để tạm thời trấn an người mua.
Chỉ đến khi sự việc vỡ lở, người mua mới tả hoả rằng mình bị lừa mua nhà đất viết tay. Nhiều người mất khoản tiền không nhỏ cho sai lầm này. Số khác thậm chí dính liên đới về pháp luật khi mua phải thửa đất đang có tranh chấp hoặc bị tịch biên.
Bởi vậy mà việc mua bán nhà, đất giấy tờ tay có rủi ro rất lớn. Người mua có thể không làm thủ tục sang tên được hoặc phải chờ đợi rất lâu mới có thể giải quyết. Như vậy sẽ vừa thiệt thiệt hại về tiền của vừa nơm nớp lo sợ vướng vào kiện cáo.
Nếu lỡ rơi vào trường hợp trên, bạn cần nhờ tới luật sư để được tư vấn và hỗ trợ. Cách này giúp bạn hạn chế rủi ro tránh bị bị mất tiền và có thể giữ được nhà nếu phát sinh tranh chấp.
3. Khi nào nhà đất giấy tay được cấp sổ đỏ?
Từ ngày 3/3/2024, loại hình nhà và đất ở được mua bán, chuyển nhượng bằng giấy viết tay được cấp sổ đỏ. Nội dung này được thể hiện trong Nghị định 01/2024/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, trường hợp người dân mua bán nhà hoặc đất giấy tờ tay từ thời điểm 1/7/2004 đến trước ngày 1/1/2008 sẽ được hợp thức hoá.
Điều kiện để cấp sổ đỏ
Nhà, đất đang sử dụng ổn định, phù hợp với quy hoạch.
Trước đó và hiện tại không phát sinh tranh chấp, khiếu nại.
Chủ nhà đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo đúng quy định.
Cơ quan có trách nhiệm cấp sổ đỏ
Với những thửa đất được mua bán bằng giấy tờ viết tay, quận/huyện sở tại sẽ có trách nhiệm kiểm tra và ký cấp sổ đỏ.
Tiến trình thực hiện như sau:
Quận/huyện xác minh tình trạng của thửa đất. Sau đó gửi cho văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc.
Văn phòng đăng ký đất đai in thông tin trên phôi sổ đỏ. Sau khi hoàn thành sẽ gửi lại quận/huyện để ký tiến hành ký cấp cho người dân.
Thủ tục và hồ sơ xin cấp sổ đỏ
Để được cấp sổ đỏ, người dân cần mang giấy tờ viết tay tới quận/huyện. Tại đây, bạn sẽ được hướng dẫn làm hồ sơ xin cấp sổ theo đúng quy định của Nhà nước.
Hồ sơ xin cấp sổ đỏ bao gồm:
Đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (có mẫu).
Giấy tờ viết tay chứng minh bạn là chủ sở hữu hoặc quản lý nhà đất.
Bản vẽ nhà ở hoặc công trình xây dựng (nếu có).
Thẻ căn cước công dân và hộ khẩu thường trú.
Văn bản uỷ quyền nộp hồ sơ (nếu có).
Bản sao giấy tờ chứng minh việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Sau khi hoàn thành hồ sơ, bạn sẽ được xem xét cấp sổ đỏ nếu đáp ứng được đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Nhờ điều luật bổ sung này mà nhiều người dân có cơ hội được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà và đất ở. Điều đó giúp xoá bỏ nỗi lo về việc sở hữu nhà đất mà chỉ được thoả thuận trên giấy tờ viết tay.
4. Nhà đất giấy tay có được chuyển nhượng hay không?
Như đã tìm hiểu, nhà đất giấy tay được thực hiện bằng giao kèo tự phát giữa hai bên. Điều đó có nghĩa là loại giấy này không hề có công chứng và được công nhận bởi các cơ quan đất đai. Bởi vậy, khi muốn chuyển nhượng sẽ rất khó khăn.
Điều 67 Luật đất đai năm 2013 quy định:
Hợp đồng chuyển nhượng, thế chấp, tặng cho hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất chỉ hợp pháp khi được công chứng và chứng thực.
Với loại hình nhà đất viết tay, điều kiện này hoàn toàn không được đáp ứng. Bởi vậy mà bản hợp đồng chuyển nhượng sẽ bị vô hiệu.
5. Giải pháp cho người mua nhà đất giấy tay
Thật khó để tránh được hết những mặt trái và cạm bẫy của thị trường bất động sản. Với người mua nhà, đất cũng vậy!
Tuy nhiên với các trường hợp mua phải nhà hoặc đất giấy tay, bạn có thể tham khảo các giải pháp sau:
Yêu cầu kiểm tra giấy tờ và thông tin về nhà, đất. Qua đó bạn sẽ xác nhận được nhà đất mình định mua có đủ điều kiện cấp sổ đỏ hay không?
Soạn hợp đồng mua bán thật chi tiết và cẩn thận. Cần đặc biệt lưu ý về các điều khoản thanh toán.
Lập biên bản giao nhận tiền, biên bản giao nhận giấy tờ. Nội dung thể hiện cụ thể xem bên bán đã nhận đủ tiền và tự nguyện giao giấy tờ hay chưa?